İklimin küresel çapta değişmesi ne anlam ifade eder? Bilimsel kaynaklara “Global Climate Change” olarak geçen küresel iklim değişimi, doğanın doğal seyrinde oluşturduğu değişikliklerin aksine insan kaynaklı olan değişikliklerdir. Sanayi devriminin hayatımıza girmesiyle birlikte artan fosil yakıt kullanımı, ormansızlaşma ve sanayi süreçleri gibi insan faaliyetleri, sera gazlarının atmosferde birikimini hızlandırmıştır. Bu durumun en aşikar etkisi, sera gazı etkisinin yerküre iklimini ısıtmasıdır. 1906-2005 dönemine bakıldığında küresel ortalama yüzey sıcaklıklarında gözlenen artış, 0.74 °C’dir. Gelişmiş iklim modellerine göre, bu artışın 1990-2100 dönemi için yaklaşık 3 °C’lik, en olası ihtimalle de 2-4.5 °C arasında bir artış olacağı söz konusudur. Bu artış ise beraberinde sıcaklık, rüzgar, nem ve yağış gibi değişkenlerde yerel ve global anlamda değişimi getirecektir.
Küresel İklim Değişiminin Su Kaynaklarımız Üzerine Etkileri
Su, bütün canlılık için vazgeçilmez olan bir kaynaktır. Su kaynaklarındaki az miktardaki azalış dahi canlılık adına bir tehdit oluşturmaktadır. İklim değişimleri, su kaynakları üzerinde de ciddi tahribat yaratmaktadır. Özellikle de aşırı boyuttaki yağışların dağılımında, süresinde ve şiddetinde değişimler meydana getirmektedir. 2001 yılında Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından yapılan araştırmaya göre, iklim değişimleri sonucunda, taşkına sebep olabilecek sağanak yağışların daha kısa sürede fakat daha şiddetli bir şekilde gerçekleştiği ortaya konulmuştur. Yine aynı kaynağa göre, iklim değişiminin etkisiyle birlikte doğadaki buharlaşma ve terleme artmakta, mevsimler arasında farklılıklar oluşmakta ve deniz seviyelerinde yer yer yükselmeler meydana gelmektedir.
Hükûmetler arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), iklim değişiminin bölgesel olarak etkilerini incelerken Dünyayı 10 bölgeye ayırmıştır. Bu ayrıma göre ülkemiz, Ortadoğu ve Güneybatı Asya coğrafyasında bulunmaktadır. Su kaynaklarımızın kıt ve iklimimizin kurak olması sebebiyle, iklim değişimlerinden etkilenmemiz çok daha fazla seviyede olacaktır. Bu durumu sayısal verilere dökecek olursak, IPCC’de 2001 yapılan projeksiyonlara göre; 2030 yılında ülkemizin büyük bir kısmı sıcak ve kurak bir iklimin etkisi altında olacaktır. Yağışlarımızın kış aylarında az bir artış gösterirken yazın %5-15 azalacağı; yaz mevsiminde toprak neminin %15-25 arasında azalacağı tahmin dahilindendir. Bu senaryoya göre, Akdeniz Havzasındaki su seviyelerinde beklenen yükselmeler şu şekildedir: 2030 yılına kadar 18-12 cm, 2050 yılına kadar 38-14 cm ve 2100 yılına kadar 65-35 cm.
Görüldüğü üzere her değişim, her zaman güzel değildir. Global olarak, ortak paydamıza iklim değişimini koyarak çalışmalara başlamalıyız. Aksi takdirde, Hemingway’den alıntılayacak olursak “Çanlar Bizim İçin Çalıyor”.
Nasıl Atıf Yapılır:
[cite]
İleri Okuma ve Kaynaklar:
Özgüler, H. (?). Küresel İklim Değişimi ve Su Kaynaklarımız Üzerindeki Olası Etkileri.
Türkeş, M. (2008). Küresel iklim değişikliği nedir? Temel kavramlar, nedenleri, gözlenen ve öngörülen değişiklikler. İklim Değişikliği ve Çevre Dergisi, 1 (1).
Aksay, C.S., Ketenoğlu, O. & Kurt, L. (2005). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi, 1(25), 29-42.
Bernstein, L., Bosch, P., Canziani, O., Chen, Z., Christ, R. & Riahi, K. (2008). IPCC, 2007: Climate Change 2007: Synthesis Report. IPCC.
Özkan, K. (2010). Küresel İklim Değişim Senaryoları, Orman Mühendisliği Dergisi, 47(1-2-3), 12-17.
