Antarktika her geçen yıl daha az tanınır hale geliyor.
Bilim insanları karada çiçekli bitkilerin, yosunların ve alglerin daha önce hiç olmadığı kadar yayıldığını, denizde ise yüzen deniz buzunun boyutunun rekor seviyeler ulaştığını buldu.
Bu dramatik değişiklikler artan yaz sıcaklıklarıyla aynı zamana denk geldi. 2022’de Washington Üniversitesindeki (UW) araştırmacılar Antarktika’yı vuran en büyük sıcak hava dalgasını kaydetti.
Mart ayında, güney kutbu yakınındaki sıcaklıklar art arda üç gün boyunca normalin 39°C üzerine çıktı ve en yüksek değeri -10°C ‘ye (14°F) ulaştı.
Atmosfer bilimci ve UW ekibi tarafından yayımlanan bir makalenin ilk yazarı Edward Blanchard- Wrigglesworth, The Washington Post’tan Kasha Patel’e, bunun dünyanın herhangi bir yerinde kaydedilen en yüksek sıcaklık anormalisi olduğunu söyledi.
O sırada Antarktika’da çalışan ekibinin bir kısmı görünüşe göre şort giyecek ve hatta güneşte gömleksiz kalacak kadar sıcaklamıştı.
Bunun gibi anlar, bazı bilim insanlarının bir zamanlar düşündüğü gibi Antarktika’nın iklim krizine karşı bağışık olmadığını her zamankinden daha açık bir şekilde ortaya koyuyor.
Antarktika’daki son sıcak hava dalgasının ne kadarının iklim değişikliğine atfedildiğini anlamak için UW ekibi bir ‘hikaye yaklaşımı’ kullandı.
Bu modelleme stratejisi, mevcut iklim olaylarını yeniden üretmek için “geçmiş olayların veya gelecekteki olası olayların veya yolların ortaya çıkarılmasına” dayanıyor.
Blanchard-Wrigglesworth ve meslektaşları, “Geçen yüzyıldaki iklim değişikliğinin sıcak hava dalgasını 2° C artırdığını, 2096’daki eşdeğer bir sıcak hava dalgasının 2022’ye göre 6° C (1922’ye göre 8° C) daha sıcak olacağını görüyoruz” diyor.
Gelecekteki bu senaryo, Antarktika’daki Mart sıcaklıklarını tehlikeli bir şekilde erime noktasına yaklaştırabilir ve kıtanın geniş buz alanlarını tehdit edebilir.
Şu anda, Antarktika ve ona bağlı adalar kalıcı kar ve buzla kaplıdır ve Antarktika tüylü otu (Deschampsia antarctica) ve Antarktika inci otu (Colobanthus quitensis) gibi çiçekli bitkiler için yalnızca yüzde bir kadar uygun arazi vardır.
Ancak son birkaç on yılda, daha sıcak geçen ilkbahar ve yaz aylarında bu tür bitkilerin yükselişe geçtiği görüldü ve büyüme oranları 2009’dan 2018’e yüzde 20 veya daha fazla arttı.
Yüzyılın sonuna gelindiğinde, bazı modeller Antarktika Yarımadası’nda bitkilerin kolonileşebileceği buzsuz arazilerin üç kat artacağını öngörüyor.
Eğer bitki örtüsü bu bölgelere yayılmaya devam ederse, araştırmacılar bunun Antarktika’da “geri dönülemez biyolojik çeşitlilik kaybına” yol açacağından endişe ediyor.
Koruma Biyoloğu Jasmine Lee, 2022’de Britanya Antarktika Araştırması’nda “Binlerce kilometrekarelik yeni buzsuz alan olacağını ve daha yüksek sıcaklıkların ve ekstra kullanılabilir suyun kolonizasyon için olgunlaşmış yeni yaşam alanları yaratacağını ve bunun bazı türlere yarar sağlarken diğerlerine fayda sağlamayacağını biliyoruz” dedi.
“Ne yazık ki, daha ılıman iklimler aynı zamanda yabancı bitki ve hayvan türlerinin istilası engelini de azaltacaktır.”
Durup çiçekleri koklayacak zaman yok.
Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları, Antarktika’nın geçmişini ve mevcut yaşam alanlarını anlamak ve bu yaşam alanlarını gelecekte de korumak için ellerinden geldiğince hızlı çalışıyor.
Antarktika’nın sıcak hava dalgasına ilişkin çalışma Jeofizik Araştırma Mektupları’nda yayınladı. [1]Flowers Are Spreading in Antarctica as Summer Temperatures Soar
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
| ↑1 | Flowers Are Spreading in Antarctica as Summer Temperatures Soar |
|---|
