Tozlaşma deyince hepimizin aklına arılar, kelebekler gelmektedir. Ancak tozlayıcı canlılar bunlarla sınırlı değildir. Bunun yanı sıra birçok böcek, kuş ve yarasa gibi hayvanlar da tozlaşmada rol almaktadır.
Peki bu tozlayıcılar neden bu kadar önemlidir? Yabani veya mahsul üretimi için ekili bitkilerin yaşam döngülerini tamamlaması yani meyve vermesi, tozlaşmaya dolayısıyla tozlaştırıcı etmenlere ve en önemlisi bu görevin büyük bir kısmını sırtlayan böceklere bağlıdır.
Ancak tüm hayatı dengede tutmaya çalışan bu küçük canlılar, büyük ölçüde habitat kaybı ve bozulması, böcek ilacı kullanımı, istilacı yabancı türler ve iklim değişikliği dahil olmak üzere antropojenik bir saldırının neden olduğu hızlı bir düşüş yaşmaktadır.
Uluslararası yüksek prestijli bir bilimsel dergi olan Nature’da yayınlanan, Dr. Eva KNOP önderliğinde yapılan bir çalışmada yeni bir tehdit ortaya çıkmaktadır: Gece Işıkları (Yapay Işıklar. Çünkü gündüz aşina olduğumuz arı ve kelebek gibi tozlayıcıların yerine gece vardiyası işçileri olan güveler, kınkanatlılar ve yarımkanatlılar olarak adlandıran gruplar yer almaktadır.
Yapılan bu çalışmada, yapay ışık nedeniyle bu gece vardiyası işçilerinin çiçeklere ziyaretlerinin %62 oranında azalttığı tespit edilmiştir. Gece böcekleri, parlak ışıkların cazibesiyle tozlaşma görevlerinden kolayca uzaklaşmaktadır.
Eva KNOP, bunu şöyle açıklıyor: “Pek çok gece böceğinin lambaların ışığı tarafından çekildiği ve bu nedenle çiçeklerin ziyaretinden uzaklaştığı biliniyor. Bu nedenle, bu olası bir mekanizmadır.’’
“Ancak, bir çiçeğe gece tozlayıcı ziyaretlerinin olmaması, bitkilerin meyve verme yeteneğini etkiler mi? Ne de olsa, gündüz vakti tozlayıcıların bunu telafi etmesi mümkündür.” düşüncesi hepimizin aklına gelmektedir.
Bilim insanları buna cevap vermek için çayırlardaki tüm tozlayıcılar tarafından en sık ziyaret edilen bitkilerden biri olan Lahana Devedikeni (Cirsium oleraceum (L.) Scop.) meyve verimine odaklanmışlar ve gece aydınlatmasına maruz kalan bir çayırda Lahana Devedikeni’nin ziyaretçi sayısı ile gündüz gerçekleşen böcek ziyaretlerinin, sayısının benzer olduğunu söylemişlerdir.
Buna rağmen araştırmacılar, geceleri yapay ışığa maruz kalan bitkilerin üretilen meyve sayısında %13’lük bir azalma gösterdiğini tespit etmişlerdir. Bu nedenle, gündüz tozlayıcıların aktivitesine rağmen geceleri yapay ışığın meyve vermeyi azalttığını söylemektedirler.
Dünya çapındaki böcek sayısındaki azalmanın zemininde, tozlaşmaya yönelik bu ek tehdit derinden endişe vericidir. Çiçeklerin tozlaşması, doğal ekosistemlerde mahsul üretimi ve küresel gıda arzı için esastır.
Hani Albert Einstein’a atfedilen bir söz vardır ya ‘’Arılar yeryüzünden kaybolursa insanoğlunun 4 yıl ömrü kalır’’. Söz Einstein’a ait midir bilinmez ama sanırım artık gece vardiyası işçileri olan güvelere ve kınkanatlılara da aynı imtiyazı göstermemiz germektedir. [1]Pollination threatened by artificial light
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
| ↑1 | Pollination threatened by artificial light |
|---|
