Kanserli Hastalarda Egzersizin Önemi

• Hollanda’daki araştırmacılar, bir egzersiz programının zamanlamasının kardiyorespiratuar sağlıkta bir fark yaratıp yaratmadığını değerlendirmek için kemoterapi alan kanser hastaları üzerinde 5 yıllık bir çalışma yürüttüler.
• Araştırmacılar katılımcıları 2 gruba ayırdılar: Kemoterapi programları sırasında egzersiz yapan hastalar ve kemoterapi tedavi programları bittikten sonra egzersiz yapan hastalar.
• Araştırmacılar, hastaların tedavi sırasında egzersiz yapmaya başlarlarsa kardiyorespiratuar sağlıkta daha hızlı bir iyileşme görebileceklerini gözlemlediler.

Kemoterapi standart bir kanser tedavisidir, ancak genellikle birçok olumsuz yan etki ile birlikte gelir. Kemoterapinin neden olduğu sorunlardan biri de hastalarda pik oksijen alımını azaltmasıdır. Bunu akılda tutarak, Hollanda’daki çeşitli hastanelerdeki araştırmacılar, kemo tedavilerinden  önce veya sonra egzersiz yapmanın sahip olabileceği etkiyi belirlemeye çalışmak için birlikte çalıştılar. 

Kemoterapinin Yan Etkileri

Kanser, milyonlarca insanı etkiler. Amerikan Kanser Derneği (ACS), doktorların 2021 yılında yaklaşık 1.9 milyon yeni kanser vakası teşhis ettiğini ve yaklaşık 610.000 kişinin kanserden öldüğünü tahmin ediyor. Kanserli tümörleri ameliyat yoluyla çıkarmak veya radyasyon tedavilerini kullanmak gibi kanseri tedavi etmenin çeşitli yolları vardır. Bununla birlikte, kanser tedavisi; kanserin şekline ve ne kadar ilerlediğine bağlıdır.

Doktorlar genellikle kanserli hastaları kemoterapi ile tedavi ederler. Kemoterapi sistemik bir tedavi olarak kabul edilir, çünkü ilaç vücutta dolaşır ve  vücudun tümörden uzak kısımlarına yayılmış kanser hücrelerini öldürebilir. Bazı tür kemoterapi ilaçları alkilleyici ajanlar, antimetabolitler, bitki alkaloidleri ve antitümör antibiyotikleri içerir.

Kemoterapinin sıklıkla neden olduğu yan etkiler:

• Yorgunluk
• Bulantı ve kusma 
• Saç dökülmesi 
• Ağız yaraları
• Kansızlık

Ek olarak kemoterapi, kardiyorespiratuar zindeliği etkileyebilir.

Kemoterapi Sırasında mı Sonrasında mı Egzersiz Yapılır?

Araştırma ekibinin amacı, bir egzersiz rejiminin zamanlamasının kemoterapi gören katılımcıların kardiyorespiratuar uygunluğu üzerindeki etkisini belirlemekti. Ulusal Sağlık Enstitüleri’ne göre pik oksijen kardiyovasküler ve iskelet kası oksidatif fonksiyonunu birleştiren  bir önlemdir. Araştırmacılar aşağıdaki kanser türlerinden birine sahip olan 266 kişilik bir grubu inceledi: Meme, testis, kolon ve lenfoma.

Araştırmacılar katılımcıları rastgele 2 gruptan birine yerleştirdiler. Grup A, kemoterapi sırasında 12 haftalık denetimli egzersiz programına (36 seans) başlayan kişilerden oluşuyordu, ardından kemoterapiden sonra 12 haftalık ev tabanlı egzersiz boyunca 36 seans  daha yapıldı. Grup B, kemoterapiyi bitirdikten sonra 24 haftalık egzersiz programlarına başlayan kişilerden oluşuyordu. 

Müdahalenin denetimli kısmı sırasında, katılımcılar kardiyo egzersizi için sabit bir bisiklete bindiler ve ağırlıkları kaldırdılar veya kas güçlendirme için ağırlık makineleri kullandılar. Araştırmacılar katılımcıların pik oksijen seviyelerini bisiklet ergometreleri aracılığıyla değerlendirdiler.

Kemoterapi Sırasında Egzersiz Yapmak

Katılımcıların egzersiz programlarına ne zaman başladıklarına bakılmaksızın, her 2 grup da 1 yıllık kontrollerinde temel puanlarına geri döndü. Bununla birlikte, kemoterapi tedavisi süresince egzersiz programına katılan kişilerin pik oksijen seviyeleri çok fazla düşmedi ve tedavi pencerelerini takip eden 3 ayda seviyeleri normale döndü. Buna karşılık, Grup B’deki pik oksijen seviyeleri daha uzun bir süre boyunca azaldı, ancak kemoterapi sonrası 3 aylık denetimli egzersizlerinden sonra da yakalandı.

Bu bulgular, fiziksel egzersizin en uygun zamanlamasının kemoterapi sırasında olduğunu göstermektedir diyor çalışma yazarı Dr. Annemiek M.E. Walenkamp. Bununla birlikte kemoterapiden sonra fiziksel bir egzersiz programı başlatmak, kemoterapi sırasında egzersiz yapmak mümkün olmadığında uygulanabilir bir alternatiftir. Walenkamp, Hollanda’daki Groningen Üniversitesi Tıp Merkezi’nde onkolog olarak görev yapmaktadır. Walenkamp, bulgularımızın sağlık hizmeti sağlayıcılarını, hastaları anti-kanser tedavisi sırasında egzersiz müdahalelerine katılmaya yönlendirmeye motive etmesini umuyoruz, diyor.

Kanser Tedavisi Sırasında Egzersiz İçin Tavsiyeler

Vücut performansı ve yaralanma uzmanı  ve Ulusal Biyomekanik Enstitüsü kurucusu Dr. Rami Hashish, Medical New Today ile çalışma hakkında konuştu. Dr. Hashish, çalışmanın kemoterapi sırasında denetimli aerobik ve anaerobik egzersizin yorgunluğunu önlemeye ve kas gücü ve kardiyorespiratuar zindelikteki kayıpları sınırlamaya yardımcı olabileceğine dair kanıtlar sağladığını ve bunun sonucunda egzersiz yapmamaya göre daha yüksek bir yaşam kalitesi sağladığını belirtti.

“Bulgular ayrıca, kemoterapi sırasında egzersiz yapmayan bireylerde her şeyin kaybolmadığını göstermektedir, çünkü kemonun tamamlanmasının ardından denetimli bir egzersiz programı, bu hastaların bir yıl içinde benzer işlev seviyelerine ulaşmalarını sağlayacaktır.”  -Dr. Rami Hashish 

Dr. Hashish, kemoterapi tedavisi gören kişilerin doktorlarıyla egzersiz açısından kendileri için en iyisinin ne olduğu hakkında konuşmaları gerektiğini, ancak sabit bir bisiklete binmenin ve yürümenin güvenli olabileceğini düşündüğünü söyledi. Dr. Hashish, belirli bir egzersizden kaçınmak yerine egzersizin yoğunluğuna karşı dikkatli olurum, ancak yoğunluk kişinin özel durumu tarafından belirlenecek ve aynı zamanda denetleyici bir tıp doktoru tarafından da belirlenmelidir, dedi.

Bir fizik tedavi sağlayıcısı olan Dr. Samantha Edwards da çalışmanın kemoterapi sırasında düşüşün önlenmesinde egzersizin acil etkisini gösterdiğini söyledi. Edwards, Cedar Knolls, New Jersey’deki Atlantic Rehabilitation şirketinde rehabilitasyon hizmetleri müdür yardımcısıdır. Tedavi sonrası onkoloji hastaları için bir egzersiz programı olan Moving Beyond programını denetliyor. Edwards “Bunlar gelişmiş yorgunluk, kardiyovasküler dayanıklılık, güç ve yaşam kalitesini içerebilir” dedi. “Egzersiz yapmak hastanın periferik nöropati ile mücadele etmesi durumunda kemoterapi sırasında etkilenebilecek hastaların dengesini iyileştirebilmeye de yardımcı olabilir.”

“Vücudun ana kas gruplarını hedef alan bir güçlendirme programı ile birlikte kardiyovasküler egzersizi içeren dengeli bir program tercih edilir. Egzersizin yoğunluğu her zaman düşük ila orta aralıkta kalmalı ve hastanın sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından belirlenmelidir.” -Dr. Samantha Edwards ^[1]Exercise and chemotherapy: Is it safe for cancer patients?

[cite]