Yağmur ormanlarının tepesinde, mantar ipliklerinden oluşan bir ağ, orkidelerin köklerini bir tür asılı ağ şeklinde birbirine bağlar. Bu ortak simbiyotik mantar topluluğu, ağaçlarda yetişen orkideler için topraktan uzaktaki yaşamı biraz daha katlanılabilir hale getirerek koruma çabaları için bir kolaylık sağlayabilir.
Fransa, Paris’teki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi’nden Rémi Petrolli, tropik orkide bitkilerin hayatta kalmak için mantarlara bağımlı olduğunu belirtti. Orkideler rüzgarda savrulan, ancak ihmal edilebilir kalori rezervlerine sahip olan yüz binlerce küçük, toz benzeri tohum yaratmaktadırlar. Bu nedenle, büyüyen bir fideyi beslemek için mantarlara bağımlıdır.
Petrolli, bu orkide-mantar bağları hakkında bilinenlerin çoğunun, toprakta ılıman ortamlarda yetişen orkidelerden geldiğini söylemektedir. Ancak orkide türlerinin çoğu tropiklerde yaşar ve epifitik bitkilerdir, yani ağaçlar gibi daha büyük bitkilerde yaşar ve büyürler.
Hint Okyanusu adası Réunion’da Petrolli ve meslektaşları, her biri iki farklı ağaç türünden olmak üzere altı ayrı ağaçta büyüyen 10 yağmur ormanı orkide türünden kök örneklediler. Orkidenin kök dokusunu istila eden simbiyotik mikorizal mantarlar, aynı zamanda çevredeki kabukta da büyürler. Bu nedenle ekip ayrıca küçük ağaç kabuğu örnekleri oydu, toplamda 453 ağaç kabuğu ve kök örneği yaptı, 348 örnek orkidelerden doğrudan alındı. Ekip, örneklerde ne tür mantarlar olduğunu ve ağaçlarda bulunan 10 orkide türü arasında nasıl yayıldıklarını anlamak için genetik sıralama ve analiz kullandı. Her örneğin ağaç gövdesindeki konumunun koordinatlarını karşılaştırarak, orkidelerin kök sistemleri aracılığıyla aynı mantarı paylaştığını ve kabuk boyunca kümelenmiş ağlar oluşturduğunu buldular. Bazen üç veya daha fazla farklı orkide türü aynı mantar kütlesini paylaşmaktaydı.
Petrolli, farklı ağaçlar ve birkaç orkide türü arasındaki ağ modellerinin tutarlılığına şaşırdığını söyleyerek, bu tür orkidelere tropikal ormanlardaki ağaçlarda çok sık rastlanabiliceğini belirtti. Ekip ayrıca genç orkide fidelerinin komşu yetişkin orkidelerle bağlantılı bir mantarla ilişkili olduğunu buldu. Petrolli, “Tohumun çimlenmesinin, çevresinde simbiyotik mantarların yoğunlaştığı yetişkin orkidelerin varlığıyla kolaylaştırılabileceğini” belirtti.
ABD’deki Araştırmacılar, orkidelerin mantarları kendi aralarında paylaştıklarını belirtti. Ancak orkidelerin başkalarının büyümesini kolaylaştırdığına kesinlikle ikna olmadığını ve bulguların aslında orkideler arasındaki rekabeti gösterebileceğini de ekledi. “Elinizde çok fazla mantar varsa ve bu mantar 10 orkideyi besleyebiliyorsa, bu sizin 10 yavrunuz olabilir veya bir sürü farklı türü besleyebilir” şeklinde yorumladı. Ekip, ortak mantar ağları aracılığıyla orkideler arasında besin ve su akışı olup olmadığını test etmek istiyor. Su ve mineraller aşağıdaki toprakta olduğu kadar güvenilir olmadığından kaynak paylaşımı epifitik yaşamı kolaylaştırmakta…
Petrolli, birçok epifitik orkidenin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu, bu nedenle bitkilerin mantar ağları arasında kaynakları paylaşmalarının koruma programlarına yardımcı olabileceğini düşünmektedir. Petrolli, “Tehdit altındaki orkide tohumlarını, uzaktaki veya diğer ağaçlardan ziyade yetişkinlerin yakınındaki kabuklara ekmek daha verimli olurdu” diye belirtmiştir [1]A complex network of fungi links orchids in the rainforest canopy https://www.newscientist.com.
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
| ↑1 | A complex network of fungi links orchids in the rainforest canopy https://www.newscientist.com |
|---|
