Heimlich Manevrası Hayat Kurtarır

Nefes alamayan bir kişi çok kısa sürede bilinç kaybı geçirebilir. Hayati organların oksijensiz kalması vücutta kalıcı hasarlara ya da kişinin ölümüne neden olur. Kasıtsız ve kaza sonucu oluşan ölümlerin en önde gelen nedenlerinden biri yabancı cisimlerin neden olduğu hava yolu tıkanmalarıdır. Boğulma aniden gelişir ve şiddetlenir. Bu durumdaki bir kişinin hayatı kısa sürede, doğru yapılan bir ilk yardım müdahalesine bağlıdır. Ambulansın olay yerine gelmesini beklemek ya da kişiyi hastaneye ulaştırmak için geçen süre hayat kurtarmak için çok geç olacaktır. Heimlich manevrası gibi, her bireyin yapabileceği basit ilk yardım teknikleri hayat kurtarır.

Boğulma

Havayolundaki yabancı cisim tarafından, solunum tamamen kesilir veya kısmen engellenir. Kısmi tıkanıklığı olan bir kişi az da olsa nefes alabilir, ses çıkarabilir ve öksürebilir. Bazı durumlarda öksürmek, cismi dışarı atmada etkili olur. Ancak, tamamen tıkanmış hava yolundan hava hiçbir şekilde geçemez. Kişiler en ufak bir ses dahi çıkaramaz, yardım isteyemez ve öksüremez. Kurtulan insanların çoğu, o anda ölüme çok yakın hissettiklerini ve dehşete düştüklerini ifade eder. Her iki durumda da hiç vakit kaybetmeden acil yardım uygulanmalıdır.

Çocuklar Yüksek Risk Altında

Boğulmaların %75’inden fazlası 3 yaş altındaki çocuklarda meydana gelir. Çocuklar büyüdükçe dünyayı keşfetmek için ağızlarını kullanır. Bebeklik ile 24 ay arasında, çocukların nesneleri ağızlarına sokmaları yaygındır. Bu onların duyusal motor gelişimine yardımcı olur. Ancak, her cismi ağızlarına sokma davranışı, çocuklarınızın her an boğulma tehlikesi geçirebileceklerini gösterir.

Yetişkinlerde Boğulma

Alzheimer hastalığı, Parkinson, geçirilmiş felç, zihinsel veya gelişimsel yetersizlik, diş yokluğu gibi durumlar kişileri boğulmaya yatkın hale getirir. Yaşlılar, yetişkin boğulmalarında en hassas grubu oluşturur.

Evrensel Boğulma İşareti

Birinin, acı içinde elini boğazına götürdüğünü görüyorsanız, çok yüksek ihtimalle kişi tam tıkanıklık sonucu boğuluyordur. Nefessiz kaldığında, el ile boğazı kavrama davranışı, evrensel bir boğulma tepkisidir.

Kısmi tıkanmada az da olsa nefes alınır. Öksürme refleksi vücudun yabancı cisme karşı verdiği doğal bir tepkidir. Tıkanma durumunda kişinin rahatça öksürebilmesine izin vermelisiniz. Çünkü, cisim hava yolunda fazla ilerlemediyse; öksürme refleksi ile kolayca dışarı atılabilir. Eğer kişi morarmaya başladı ve nefes alması gittikçe azalıyor ise zaman kaybetmeden bir an önce Heimlich manevrasını uygulanması gerekir.

Bilinci Açık Kişilerde Heimlich Manevrası

“Boğuluyor musunuz?” sorusu, bilinci yerinde ve çırpınan birine sorulması gereken en önemli sorudur. Bu, konuşamayan kişiye en azından başını sallayarak size yanıt vermesin sağlar. Boğulan kişiye yardım edebilecek sizden başkası yoksa, ilk olarak “112 Acil Durum” numarasını arayın. Etrafta başka insanlar varsa; siz müdahale başlarken, onlardan 112 numarasını aramasını ve durumu anlatmasını isteyin.

• Çocuklar (1 yaşından büyük) ve Yetişkinler için- sırta darbe ve karına baskı:
• Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir.
• Hastanın yanında veya arkasında durun.
• Bir elle göğsü desteklenerek öne eğilmesi sağlayı
• Diğer elin topuğu ile hızla 5 kez sırtına (kürek kemikleri arasına) süpürür tarzda vurun.
• Tıkanıklığın açılıp açılmadığına bakın, açıldıysa işlemi sonlandırın ve kişiyi sakinleştirmeye çalışı
• Tıkanıklık açılmadıysa Heimlich manevrası yapılır:
• Hastanın arkasından sarılarak gövdesini kavrayı
• Bir elinizin başparmağını midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak koyun. Diğer eliniz ile yumruk yapılan el kavrayı
• Aynı anda arkaya ve yukarı doğru olacak şekilde kuvvetle bastırı
• Bu hareketi 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlamalısını
• Tıkanıklık açılmadıysa tekrar sırtına 5 kez vurun.

Bu işlemler, havayolunu tıkayan cisim çıkana kadar veya hasta bilincini kaybedene kadar 5’er kez olacak şekilde dönüşümlü olarak tekrarlanır.

Bebeklerde Tıkanık Havayolunun Açılması

Bebekler (<1yaş) ve 1-2 yaş arası bedeni küçük çocuklar için yumruk ile karına baskı hareketi (Heimlich manevrası) uygulanamaz. Yumrukla baskı küçük bedenlerine ciddi zarar verebilir! Bunun yerine göğüs kafesini itme hareketi uygulanır.

• Bebeği, bir kolunuzun üzerine yüz üstü yatırı
• Parmaklarınızın yardımıyla bebeğin çenesi kavrayın ve bebeği yüzüstü pozisyonda öne doğru eğ (Hafif baş aşağı olacak şekilde) Bebeğin omuriliğine zarar vermemek için boyunda ani hareketlerden kaçının!
• 5 kez el topuğu ve bileğinin iç kısmı ile bebeğin sırtına, kürek kemiklerinin arasına hafifçe vurun.
• Sırta 5 darbenin ardından, diğer kolunuzun üzerine bebeği sırtüstü çevrin. Bu sırada mutlaka bebeğin baş ve boynunu sabit tutun!
• Yabancı cismin çıkıp çıkmadığını kontrol edin.
• Çıkmadıysa hafif baş aşağı olacak şekilde (öne eğik) sırtüstü tutulur. İki parmağınızla 5 kez göğüs kemiğinin alt kısmına karın basısı uygulayı Baskıların çok sert olmamasına özen gösterin!

Yabancı cisim çıkana kadar veya bilinci kapanana kadar göğüs basısı ve sırta darbeleri döngüsel olarak devam ettirin

Bilinç Kapanırsa

Oksijen olmadan, 4 ila 6 dakika gibi kısa bir sürede beyin hasarı ve sonrasında ölüm gerçekleşebilir. Sağlık ekiplerinin gelmesini beklemek çok geç olacaktır. Bilinci kapanan birine etkili göğüs kompresyonları ve soluk vermeden oluşan “Temel Yaşam Desteğini” uygulamanız gerekir.

Yalnızken Boğulursanız

Yalnızsanız ve boğuluyorsanız, Heimlich manevrasını kendinize uygulayarak boğazınızdaki nesneyi yerinden çıkarmaya çalışabilirsiniz. Etrafta size yardım edecek insanların olmaması, hemen öleceğiniz anlamına gelmez. Bu yüzden, boğulma anında soğuk kanlı davranarak, kendinize doğru bir şekilde müdahale edebilirseniz hayatta kalabilirsiniz.

Kendi Kendinize Heimlich Uygulamak:

• Midenizin üst kısmına, göğüs kemiğinizin altına gelecek şekilde yumruğunuzu yerleş
• Diğer elinizle yumruğunuzu kavrayın ve sert bir yüzeyin üzerine eğilerek baskıyı arttırmada destek alın – bir tezgah veya sandalye yeterli olacaktı
• Yumruğunuzu içe ve yukarıya doğru itin. Etrafta üzerine eğilebileceğiniz masa, sandalye vb. yoksa sadece yumruğunuzu kullanarak baskı (Hamile bir kadın veya obez bir kişi için: Eller normal bir Heimlich manevrasından biraz daha yükseğe, göğüs kemiğinin tabanında, en alttaki kaburgaların birleştiği yerin hemen üstüne yerleştirilmelidir.)
• Heimlich manevrasında olduğu gibi, aynı anda hızla yukarı doğru itme ve bastırma hareketini uygulayı
• Solunum yolunuzu tıkayan nesne çıkana kadar bu harekete devam edin.

Tedbiri Elden Bırakmayın!

Küçük çocuk, bebek, yaşlı ve rahatsızlığı olan bireyleri boğulma tehlikesine karşı güvenli ortamlarda tutmamız gerekir. Önceden tedbir almak, yapılacak ilk müdahaleyi bilmek kadar önemlidir.

• Yiyecekleri yeterince çiğnememek onların kolayca havayoluna kaçmasını sağ Sorumluluğunu üstlendiğimiz yaşlı bireylerin yemek yerken varsa protez dişlerini taktıklarından emin olmalıyız.
• Beden sağlığımız iyi olsa dahi, hareket halindeyken herhangi bir gıdayı yememeli ve içmemeliyiz.
• Çocukları hiçbir zaman başı boş bırakmamak gerekir. Tehlikeleri engellemek adına özgürlüklerini kısıtlamak da yanlıştı Etraftaki nesnelerle oynarken gözetiminiz altında olmalılar. 3 yaş altı çocukların çok küçük nesnelerle oynamalarına izin vermeyin.
• Risk altındaki tüm bireylerin üzüm, erik, patlamış mısır, kuru yemiş gibi gıdaları tüketmeleri boğulmalara davetiye çıkarır. Gerekirse bu tür yiyecekleri püre haline getirerek verebilirsiniz.

İnsan yaşamı çok değerlidir. Nefessiz kaldığımız her an ölüme bir adım daha yaklaşmak kaçınılmaz olur. Boğulan bir yabancıya, yakınımıza ya da kendimize uygulayacağımız Heimlich manevrası bizi tekrar hayata bağlayabilir. İstenmeyen durumlar yaşandığında “Keşke bilseydim” demek yerine, ilk yardım tekniklerini bir an önce öğrenin. Her an ihtiyacınız olabilir! Sağlıklı günler dilerim… ^[1]Öne Çıkan Görsel: h9992534_001.jpg (460×300) (healthlinkbc.ca)

[cite]