Fransa, dünyanın eriyen buzulları ve buzulları konusunda hızla artan bilimsel endişelerin ortasında, şimdi ve 2030 arasında kutup araştırmalarına 1 milyar € (880 milyon £) harcayacak.
Yeni bir kutup bilimi gemisi bu çabaya öncülük edecek ve Fransa, İngiltere, Kanada, Brezilya ve diğer 19 ülkenin şimdiye kadar kaydolduğu kutup bölgelerinde deniz tabanının sömürülmesi için bir moratoryum çağrısında bulunuyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Paris’teki devlet başkanları ve bilim insanlarının katıldığı bir zirveye şunları söyledi: “Yarın için bir tehditten değil, zaten mevcut ve hızlanan bir tehditten bahsediyoruz. Halihazırda milyonları tehdit eden ve gezegenin milyarlarca sakinini birden fazla doğrudan ve dolaylı sonuçla tehdit edecek kriyosferin [Dünya’nın buzu] bir dönüşümünden bahsediyoruz.”
Dünya’nın kutup bölgelerinin ve buzullarının kötü durumu birçok bilim insanı arasında alarma yol açtı çünkü geçen yıl ilk kez görülen her iki kutuptaki sıcak hava dalgaları düzenli bir olay olacak gibi görünüyor.
Bu yıl zaten kayıtlardaki en sıcak ve muhtemelen 100.000 yılın en sıcak yılı, okyanus sıcaklıkları bir bilim insanının deyimiyle “gobsmackingly bananas” olacak kadar normalin çok üzerinde. Dünyanın buzulları, “albedo etkisi” olarak bilinen güneş ışığının çoğunu uzaya geri yansıtır ve eriyen buz, daha fazla ısıyı emen karanlık denizden ayrılır ve kaybolan buzu iklim için ısıtmada hızlı bir artışa neden olacak potansiyel bir devrilme noktası haline getirir. ABD’nin iklimden dolayı başkanlık özel elçisi John Kerry, Paris zirvesine katılmadı ancak sonuçları konusunda uyardığı bir video mesajı gönderdi. “Dönme noktalarını, geri dönüşü olmayan noktaları anlamalıyız, geri dönüş yok” dedi.
Bazı bilim insanları artık sadece sert önlemlerin en kötüsünü önleyebileceğine inanıyor. Bunların arasında, eski Birleşik Krallık baş bilim insanı ve şimdi Kuzey Kutbu okyanusunu yeniden dondurmanın yollarını araştıran Cambridge Üniversitesi İklim Onarım Merkezi başkanı Sir David King de var.
Macron, Cuma günü Paris’te kutup bölgesi olan veya buzulları olan ülkelerden devlet başkanlarının önde gelen bilim insanlarının eşlik ettiği üst düzey toplantısını aradı.
Kutup ve buzul uzmanlarından, Kuzey Kutbu’nda sıcaklıkların küresel ortalamadan dört kat daha hızlı arttığını, dünyanın 200.000 buzulunun yarısının yüzyılın sonuna kadar yok olacağını ve deniz seviyesinin yükselme oranının son yirmi yılda iki katına çıktığını duydular.
Bir düşünce kuruluşu olan Uluslararası Kriyosfer İklim Girişimi’nin kurucusu ve yöneticisi Pam Pearson, aciliyet konusunda uyardı: “Siyasetçiler buzun çok uzakta olduğunu düşünüyor. Buz umursamıyor. Karbondioksit seviyeleri yükselmeyi bırakıp düşene kadar erimeye devam edecek. Ama yine de 20 yıl önceki kadar hızlı yükseliyorlar. Bilim adamları bunun delilik olduğunu haykırıyorlar.”
Karşısında oturan Macron, çatışma ve jeopolitik kaygılar üzerinde çalışan bir ABD’li diplomat olarak 20 yıl geçiren Pearson’un devam etmesiyle, “İklim değişikliğinin [savaşlar ve ulusal güvenlikle karşılaştırıldığında] yumuşak bir sorun olarak görüldüğünü biliyorum… ama buzun erime noktasıyla müzakere edemeyiz.”
Alp bölümlerinde buzullara ev sahipliği yapan ve Antarktika’da toprakları ve bir bilim üssü olan Fransa, bu ayın sonunda başlayan Dubai’deki bu yılki BM Cop28 iklim zirvesinde anlaşma için baskı yapmada öncü bir rol üstlendi. Macron ayrıca Haziran ayında, gelişmekte olan dünyada trilyonlarca dolarlık yatırım çağrısında bulunan Barbados başbakanı Mia Mottley’e katıldığı iklim finansmanına odaklanan bir zirveye ev sahipliği yaptı.
Dünya Meteoroloji Örgütü Başkanı Petteri Taalas, tüm dünyada buzulların eridiği konusunda uyarıda bulundu. Geri dönüşü olmayan bir şekilde ortadan kalktıkça, su ve tarım için onlara bağımlı olan 1 milyardan fazla insan giderek daha ciddi kıtlıklarla karşı karşıya kalacak. Genel olarak sera gazı emisyonlarını azaltmanın yanı sıra, bilim insanlarının artık buzulların çökmesi veya kutuplarda bir devrilme noktası riskini azaltacak veya geciktirecek şekilde alınabileceğine inandıkları acil önlemler de var.
Örneğin kurum, buzun erimesinde önemli bir sorundur. Siyah karbon olarak da bilinir, buzu lekeleyen ve daha fazla ısının emilmesine neden olan karartma etkisine sahip bir yanma yan ürünüdür. Kuzey Kutbu buzundaki büyük, kilometrelerce süren kurum çizgileri artık hava görüntülerinden açıkça görülebilir. Bilim insanları, yanan kömürü durdurarak hava kirliliğini temizlemenin kurum üzerinde anında bir etkisi olacağını ve önemli miktarda erimeyi durdurabileceğini veya geciktirebileceğini söylüyor. Diğer bir odak noktası, ısınma etkisinde karbondioksitten 80 kat daha güçlü ancak atmosferde çok daha hızlı parçalanan bir sera gazı olan metandır. Bilim insanları; metan, kurum ve diğer “kısa ömürlü iklim kirleticilerini” azaltmanın 2050 yılına kadar ısınmayı 0.24 C yavaşlatabileceğini hesaplıyorlar.
Metan’ın önümüzdeki Cop28 BM iklim zirvesinde odak alanlarından biri olması bekleniyor. Bazı uzmanlar, büyük petrol ve gaz üreticisi Birleşik Arap Emirlikleri olan ev sahiplerini, fosil yakıt operasyonlarından metan sızıntısını azaltmak için diğer büyük petrol üreten ülkeler ve şirketlerle bir anlaşmaya aracılık etmeye zorlamak için bastırıyor. [1]“Emmanuel Macron pledges €1bn to fund research into melting ice caps” yazısından çevrilmiştir.
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
| ↑1 | “Emmanuel Macron pledges €1bn to fund research into melting ice caps” yazısından çevrilmiştir. |
|---|
