1956’da Tina Negus adında genç bir kız, ailesiyle birlikte Birleşik Krallık’ın Charnwood Ormanı’nda yaz tatilindeyken, sarkan bir kaya yüzeyinde ilginç bir iz fark etti. Eğrelti otuna benziyordu. Ancak yetişmekte olan bir jeolog olarak Negus, bu 600 milyon yıllık kayaların böyle bir bitkiye ev sahipliği yapamayacak kadar yaşlı olduğunu biliyordu. Yerleşik fosil kayıtlarına göre, Kambriyen patlaması olarak bilinen olaydan sonra en az 60 milyon yıl daha, ilk karmaşık bitki türleri ortaya çıkmayacaktı.
Bazen biyolojik büyük patlama olarak da anılan ‘big bang’in biyolojik çeşitlilikteki ani patlaması, Charles Darwin’in evrim teorisinin karşılaştığı en can sıkıcı ikilemdi. Darwin, ünlü kitabı Türlerin Kökeni’nde iki can sıkıcı soruya tatmin edici bir cevap bulamadı: Bu kadar canlı çeşitliliği birdenbire nereden geldi? Peki nasıl bu kadar hızlı gelişti?
Negus okula döndüğünde, coğrafya öğretmenine ‘eğreltiotu’ keşfini kalemle ovarak gösterdi. Ama ona inanmadı.
Bir yıl sonra, 1957’de, üç genç oğlan aynı kaya yüzeyinin yakınında oynarken onlar da aynı fosili fark ettiler. Bu gençlerden biri, on beş yaşındaki Roger Mason, babasının tasarımı yerel bir üniversite öğretim görevlisine iletebilmesi için baskıyı kalemle ovuşturdu.
Biraz ikna etmek gerekti ama jeolog Trevor Ford, fosili kendi gözleriyle gördükten sonra bunun, muhtemelen bir zamanlar deniz tabanında yaşamış olan bir bitkinin Kambriyen öncesi fosili olduğunu doğruladı. Boru şeklindeki, yaprak şeklindeki yaşam formuna Mason’dan sonra Charnia masoni adını verdi.
Charnia’nın keşfi ve gelişmiş tarihleme teknikleri sayesinde, dünyanın dört bir yanındaki paleontologlar nihayet eski fosillere yeni gözlerle bakabildiler. Bir zamanlar Kambriyen devrinde yaşadığı varsayılan yaşam formlarının artık çok daha yaşlı olduğu ortaya çıktı.
Örneğin Ford’un bulgularını yayınlamasından birkaç ay sonra Avustralya’daki bilim insanları, Prekambriyen dönemine ait başka bir Charnia yaprağının keşfini yayınladılar. Daha sonra Prekambriyen Charnia’ya Rusya ve Kanada’da da rastlandı.
Charnwood’daki fosilin tesadüfi olmadığı açık. Kambriyen patlaması öncesindeki karmaşık yaşamın kanıtı olarak bu, Darwin ve haleflerinin aradığı her şeydi. Keşif bilim camiasında heyecan yaratırken Negus, ilginç eğrelti otu fosilinin yarattığı etkiden habersizdi. Fosiline ne olduğunu ve fosilin ne kadar etkili olduğunu ancak 1961’de öğrendi.
2004 yılında Roger Mason’la, fosilin keşfiyle ilgili hikayesini tartıştığı bir röportaj gördü. Uzandığında hemen cevap verdi. 2007 yılında Negus, tesisin tanımlanmasının 50. yıldönümünü kutlamaya davet edildi ve sonunda kendisi de ortak keşfedici olarak dahil edildi.
Negus gibi, bilimsel kuruluşlar tarafından görmezden gelinmesine rağmen, geçmişte başka birçok kişinin de benzer fosilleri fark ettiği ortaya çıktı. Örneğin, 1848 yılında bazı doğa bilimciler Charnwood Ormanı’nda makrofosilleri tespit etmiş ve bunların olası Prekambriyen yaşam formları olduğunu fark etmişlerdi. Bu, Darwin’in ikileminin cevabının, 1859’da kafa karışıklığını açıkça dile getirmesinden önce bile mevcut olduğu anlamına geliyor.
Bugün bilim insanları İngiltere, Avustralya, Kuzey Amerika, Grönland, Güney Afrika, Asya’nın bazı bölgeleri ve Rusya’da çeşitli Prekambriyen yaşam formları buldular. Karmaşık bitkilerin bir zamanlar Kambriyen patlamasından önce geliştiği artık açıktır. Ancak çeşitliliğin neden 500 milyon yıl önce aniden patladığı hâlâ bilinmiyor.
İleriye dönük olarak, Prekambriyen ve Kambriyen dönemine ait yeni keşiflere açık fikirlilikle bakmak akıllıca olabilir. Açıkçası, çocukların masum gözleri bazen en bilgili bilim adamlarının bile göremediği olasılıkları görebilir. [1]How 2 Teens Accidentally Solved Charles Darwin’s Most Vexing Problem[2]Öne çıkan görsel
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
↑1 | How 2 Teens Accidentally Solved Charles Darwin’s Most Vexing Problem |
---|---|
↑2 | Öne çıkan görsel |