Polenleri araştıran palinoloji, botanik biliminin bir alt dalıdır. Yunanca “paluno” (serpmek) ve “pale” (toz) kelimelerinden türemiştir. Adli palinoloji ise adli vakalarda, polen, spor ve palinomorfların kullanılarak olayların yeri ve zamanını açıklamada ciddi katkıları olan bir bilim dalıdır. İlk kez 1910 yılında Edmond Locard tarafından delil olarak, suç mahalinde bulunan bitki ve bitkisel materyaller kullanılmıştır.
Adli botanik çalışmaları ile olay yerindeki bitki ve bitki parçalarının ekolojik özelliklerinden yararlanılarak elde edilen delillerin nereye ait olduğu veya nereden taşınmış olabileceği sonucuna varılabiliyor. Olayın üzerinden uzun zaman geçmiş dahi olsa, olay yerinde bulunan bitki, kök, tohum, yaprak gibi bitki parçalarının anatomik ve fizyolojik yapıları incelenerek geçirdikleri evrelerden olay üzerinden ne kadar zaman geçtiği de belirlenebiliyor.
Palinolojik incelemeler sayesinde, fail ya da mağdurun üzerinde bulunan polenler suçun hangi bölgede, hangi mevsimde işlendiğini belirleyebiliyor. Zaman ve mekan dışında eşleştirmeden de sık sık yararlanılıyor. Örneğin; bir cinayet vakasında failin, maktulün varsa cinayet aletinin üzerinde aynı bitkilere ait polenlerden olması bekleniyor.
Bu incelemeler; uyuşturucu, duvar, dam, tel örgüler, bal ve diğer yiyecekler, saman, halı, mobilya döşemeleri, mide, barsak, kadavra (solunum yolları, saçlar, el, ayak tırnakları ve deri), el aletleri (çatal, kaşık, kürek, tırmık, çapa vs.), elbise, kürk, ayakkabı, taşıtlar veya toprakla temas halinde olan herhangi bir nesne üzerinde yapılabilmektedir.
Bitkiler; pantolon manşetlerinde taşınan tohumlardan tutun da cinsel saldırı sırasında kıyafetlerde oluşabilecek çimen lekelerine, araçların alt takımı, ızgara, tekerlek boşluklarında taşınan bitki yaprak ve köklerinden, toplu mezarda iskelet kalıntılarının gömüldükleri zamanın kronolojik olarak sıralanmasına kadar biyolojik kanıt sunabilirler.
Adli Botanikte Her Polen Önemli Mi?
Bütün bitki polenleri konu adli botanik olduğunda aynı öneme sahip olmaz. Bu durum polenlerin yapısından ve dağılım mekanizmalarından kaynaklanır. Kendi kendine tozlaşan bitkilerde her erkek organdan üretilen polen sayısı 100-150 civarı iken, böceklerle tozlaşanlarda 1000-5000, rüzgarlarla tozlaşanlarda 70000-100000 olabiliyor. Çam ve kavak gibi rüzgarlarla tozlaşan bitkiler binlerce hatta on binlerce küçük polen üretebiliyorlar. Küçük oldukları ve bulundukları bölgeden çok uzak mesafelere ulaşabildikleri için doğal olarak her zaman ayırt edici olmayabiliyorlar. Ardıç kozalağı, kızılağaç polenleri gibi büyük ve az mesafe katedebilen polen ve tohumlar ise olay yerinde bulunuyorsa çok daha ayırt edici olabiliyorlar.
Bitki DNA’sı ile Çözülen İlk Cinayet
1992 yılı mayıs ayında Palo Verde ağacının yakınında bulunan Arizona çölünde, üzerinde taze bir aşınma olan bir kadın cesedi bulundu. Soruşturmanın ilerleyen aşamalarında kamyonunda Palo Verde ağacının tohum kabuğu bulunan bir şüpheliye ulaşıldı. RAPD analizi (Rastgele Çoğaltılmış Polimorfik DNA) ile kamyondaki tohumların neredeyse kesinlikle maktuldeki tohum ile aynı özdeş ağaçtan olduğu doğrulandı. [1]Suçluları Ele Veren Bitkiler[2]Öne çıkarılan görsel
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
| ↑1 | Suçluları Ele Veren Bitkiler |
|---|---|
| ↑2 | Öne çıkarılan görsel |
