Güneş Lekeleri Dünyamızdaki Sıcaklığı Etkiler Mi?

Dünya’nın iklimi güneşte olan değişimlerden nasıl etkilenir?

Güneşin dünyamız üzerinde çok büyük bir etkisi vardır: Gezegenimizdeki yaşam için hayati bir önem taşıyan ışık ve enerjiyi sağlar ve Dünya’nın iklimini önemli ölçüde şekillendirmekte görev alır. Ancak güneşin etkin çalışması her zaman düzenle işleyen bir sistem değildir. Güneşin bazen parça parça bölgeleri soğuyabilir ve hatta bu soğuyan bölgelerde patlamalar meydana gelebilir. Yıldızımızın yüzeyinde görünen güneş lekeleri, bizim dünyamızda yaşamımız için gerekli olan havamızı etkileyebilir mi?

Güneş lekeleri kendilerinin hava durumunu etkilemediğini, ancak güneş aktivitesinden açığa çıkardıkları değişikliklerin gezegendeki sıcaklığı, rüzgarı ve hava durumunu etkileyebileceği ortaya çıktı.

Güneş Lekeleri Nelerdir?

Güneş lekeleri, güneşin yüzeyinde günler içinde oluşan ve kaybolan koyu renkli alanlardır. Bazen az sayıda güneş lekesi oluşur fakat bunlar sürüler halinde de oluşabilir. Diğer zamanlarda ise güneşimizde leke yoktur. Güneş yüzeyinde oluşan yoğun manyetik aktivite, yıldızımızda bulunan daha soğuk katmanlarını açığa çıkardığında güneş lekeleri oluşur. Bununla birlikte, daha soğuk olan bu lekeler, yalnızca güneşin özellikle aktif olduğu zamanlarda çok sayıda olmak suretiyle meydana gelir. Bu nedenle, belirli bir karanlık nokta da güneşin geri kalanından daha az miktarda enerji yayabilirken, güneşin genel olarak artan etkinliği, Dünya’ya biraz daha fazla enerji gönderir.

Güneş Lekeleri Dünya’yı Nasıl Etkiler?

Görünen tek bir güneş lekesi ile Dünya sıcaklığındaki kısa süreli soğuma arasında doğrudan bir bağlantı yoktur. Colorado Üniversitesi Atmosfer ve Uzay Fiziği Laboratuvarı’nda kıdemli bir araştırma bilimcisi olan Greg Kopp, “Dünya’ya çarpan ışık miktarını yaklaşık %0,1 oranında azaltacak” dedi. “Bu etkiyi enerjisel olarak fark etmek, Dünya’nın enerji sisteminin böyle sürekli bir düşüşün birkaç ayını alacaktır, fakat bir güneş lekesinin o kadar uzun süre var olmasının da çok da mümkün olmadığını belirtmiştir.”

Dünya’nın sistemi, kısa zaman dilimlerinde güneş lekelerinden kaynaklanan küçük karartmalardan etkilenmesi için çok büyük bir yüzme havuzuna bir buz küveti dökmeye benzetiyor Kopp.

Ancak güneş lekeleri güneş aktivitesinin bir işaretidir. Kopp, “Güneşin değişkenliği, uzun zaman dilimlerinde Dünya-iklim etkilerine neden oluyor” dedi. İklim 30 yıllık ortalama hava durumudur. “İklim güneş nedeniyle daha sıcak veya daha soğuksa, ortalama hava da daha sıcak veya daha soğuk olacaktır.”

Ancak, son yıllarda gördüğümüz ve insanların atmosfere sera gazları pompalamasının neden olduğu iklim değişikliğinden güneşin etkinliğinin sorumlu olduğuna dair kesinlikle hiçbir kanıt yok .

Güneş Döngüsü

Güneş lekeleri 1610’dan beri her gün sayılmakta ve gözlemlenmektedir. Belçika’nın Güneş Lekesi İndeksi ve Uzun Vadeli Güneş Gözlemleri için Dünya Veri Merkezi Kraliyet Gözlemevi’nde tutulmaktadır. Bu güneş lekelerinin verileri, güneş lekesi sayısının düşükten yükseğe ve sonra tekrar düşüşe geçtiği yaklaşık 11 yıllık bir dönem olan güneş döngüsü için görsel kanıt sağlar.

Kopp, güneş lekelerini takip etmek, güneş aktivitesini izlemenin bir yoludur, ancak Dünya’nın hava durumuna “gerçekten güneşin dalga boyu spektrumu boyunca yaydığı ışıma enerjisinin seviyesi değişikliklere neden olur” dedi. Örneğin, daha kısa dalga boyları daha fazla enerji üretir, bu nedenle daha uzun dalga boylu ışık ve daha az, kısa dalga boylu ışık yaymak örneğin, güneş tarafından salınan enerjiyi azaltabilir.

2020 yılında başlayan mevcut Güneş Döngüsü, tahmin edilenden daha güçlü olacak gibi görünüyor. Ulusal Hava Durumu Servisi’ne göre, çok sayıda güneş lekesi oluştuğunda güneşten gelen enerjinin çıkışında çok hafif bir artış oluşmaktadır.

Kopp, “Daha yüksek sayıda güneş lekesinin oluştuğu yıllar, genellikle daha soğuk zamanlara değil, Dünya’daki sıcaklığın daha fazla olduğu zamanlara karşılık geldiğini belirtti ve en aktif olduğu zamanlarda ortalama olarak yaklaşık 1,5 santigrat derece daha sıcaktır” dedi. Bunun hem küresel hem de bölgesel olarak Dünya’nın sıcaklıkları, rüzgarları, yangınları ve hava durumu modelleri üzerinde bir etkisi de elbette vardır.

Güneş Işığı ve Sıcaklığı

Bilim adamları, güneşin Dünya’daki yüzey sıcaklığını nasıl etkilediğini uzun zamandır araştırmaktadırlar. Dünya’nın üst atmosferinde de deneyimlendiği şekliyle güneşten gelen ışık enerjisi çıkışına toplam güneş ışınımı (TSI) denir. Güneş aktivitesinde sürekli bir düşüş olursa TSI düşer, bu da Dünya’ya çarpan enerjiyi azaltır. Bununla birlikte, TSI, güneş döngüsü boyunca en fazla %0,15 oranında değişir, bu da NASA’ya göre etkisinin insan kaynaklı iklim değişikliği ve diğer etkiler tarafından gölgede bırakıldığı anlamına gelir. Örneğin, bir çalışma da sadece 0,1 C ısınma bulundu. Volkanların neden olduğu ısınma ve Pasifik Okyanusu’ndaki  El Nino iklim döngüsü gibi diğer doğal afetlerin etkisiyle, saklı olan son güneş döngülerinin de güneş parlaklığındaki bir artıştan kaynaklandı ortaya çıktı.

Genel olarak, bilim adamları güneş lekelerinin uzun süreler boyunca iklim üzerindeki net etkisinin neredeyse önemsiz bir seviyede olduğunu buldular. Genel güneş değişiminin etkisi tespit edilebildiğinde, çok az ve bölgesel olduğunu, küresel olmadığının altını çizdiler^[1]https://www.livescience.com/can-sunspots-affect-weather.

[cite]