Asit Reflü ve GÖRH Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Asit reflü midenizin sahip olduğu asit, safra ve mukustan oluşan mide salgılarının  yerçekimine karşı koyarak yemek borusuna hatta ağıza kadar ilerlemesidir.  Bu eylem aynı zamanda GÖRH (gastroözofageal reflü) olarak da adlandırılır.

Haftada ikiden fazla asit reflü semptomlarınız varsa, gastroözofageal reflü hastalığı olarak bilinen bir durumunuz olabilir.

Ulusal Diyabet, Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü (NIDDK)’ne göre GÖRH, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki insanların yaklaşık yüzde 20’sini etkiliyor. Tedavi edilmezse bazen ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

GÖRH Belirtileri

GÖRH’nin ana semptomu asit reflüdür. Asit reflü, göğsünüzde, boynunuza ve boğazınıza doğru hareket edebilen rahatsız edici bir yanma hissine neden olabilir. Bu duygu genellikle mide ekşimesi olarak bilinir.

Asit reflünüz varsa, ağzınızın arkasına acı veya ekşi bir tat gelebilir. Ayrıca midenizden ağzınıza yiyecek veya sıvı kaçmasına da neden olabilir.

GÖRH’nin diğer bazı belirtileri şunlardır:

-Mide Bulantısı

-Göğüs Ağrısı

-Yutulduğunda Ağrı

-Yutma Zorluğu

-Kronik Öksürük

-Boğuk Bir Ses

-Ağız Kokusu

GÖRH tedavi seçenekleri

GÖRH semptomlarını hafifletmek için doktorunuz sizi aşağıdakiler gibi belirli yaşam tarzı değişiklikleri yapmaya teşvik edebilir:

-Varsa, orta derecede bir kiloyu korumak

-Sigara içiyorsanız sigarayı bırakmak

-Akşamları büyük, ağır yemeklerden kaçınmak

-Yemek yedikten sonra yatmak için birkaç saat beklemek 

-Uyku sırasında başınızı kaldırmak (yatağınızın başını 15-20 cm yükselterek)

İlaç tedavisi

Doktorunuz ayrıca aşağıda listelenenler gibi reçetesiz ilaçlar almayı önerebilir. Bu ilaçların tümü yan etkilere neden olabilir, bu nedenle hangi seçeneğin sizin için en iyi olduğu konusunda doktorunuzla konuşun.

1-Antasitler

Tums gibi antasitler tipik olarak ara sıra, hafif asit reflü ve GÖRH semptomları için kullanılır. Ancak her gün antasit almanıza rağmen semptomlarınız azalmıyorsa, daha güçlü bir ilaca ihtiyacınız olabilir.

2-H2 reseptör blokerleri

Pepcid AC gibi H2 blokerleri, midenizin ürettiği asit miktarını düşürmeye çalışır. Birçok H2 bloker OTC olarak mevcuttur, ancak bu ilaçların daha yüksek dozları da reçete edilebilir.

Fakat bilinen bir kanserojen olan N-Nitrosodimetilamin (NDMA) bileşenini içerdiği için, yakın zamanda FDA (Gıda ve İlaç İdaresi) tarafından kullanılması yasaklandı.

3-Proton pompa inhibitörleri (PPI’ler)

Prilosec gibi PPI’ler de midenizin yaptığı asit miktarını düşürür. H2 blokerlerinden daha iyi çalışma eğiliminde olduklarından, özofagus astarını iyileştirme konusunda daha faydalıdırlar. H2 blokerleri gibi, OTC olarak mevcuttur. Doktorunuz size gerekiyorsa daha yüksek bir doz da reçete edebilir.

Evde GÖRH tedavisi

Bazı kişiler mide ekşimesini azaltmak için evdeki doğal ilaçlarla tedavi olmayı tercih ediyor. Bazı ev ilaçları, asit reflü nöbetlerini hafifletsede bu kalıcı bir çözüm değil. Çünkü GÖRH teşhisi konulduysa, kronik bir  hastalıkla uğraşıyorsunuz demektir.

Kronik sağlık sorunları bazen yaşam tarzı değişiklikleriyle hafifletilebilir, ancak aynı zamanda tipik olarak bir tür tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulur. Kronik sorunlar söz konusu olduğunda, kendi kendinize teşhis koymayın ve ilaçları  doktorunuza danışmadan almayın. Herhangi bir yeni tedaviye başlamadan önce doktorunuzla konuşun.

Dışarıda dolaşan ve yarardan çok zarar verebilecek birkaç evde bulunan doğal ilaçlar şunlardır:

-Kabartma tozu ve su solüsyonu içmek: Kabartma tozu alkali olduğu için asitliği nötralize etme yeteneğine sahiptir ve çoğunlukla küçük dozlarda tüketilmesi güvenlidir. Ancak kabartma tozunda sodyum miktarı yüksektir ve çok fazla tüketirseniz yan etkilerle karşılaşmanız  mümkündür.

–Sakız: Buradaki düşünce, tükürük hafif alkali olduğu için yemekten sonra sakız çiğneyerek onu uyarmak, ağzınızdaki ve boğazınızdaki asitliği nötralize etmeye yardımcı olabilir. 

-Zencefil tüketmek: Zencefil, mide bulantısı ve mide ekşimesi gibi sorunlar için evde kullanılan yaygın bir çaredir, ancak gerçekten yardımcı olup olmayacağı hala belirsizdir. Aslında birçok çalışma mide ekşimesinin çok fazla zencefil almanın bir belirtisi olduğunu gösteriyor.

-Süt içmek: Doğal alkalinitesi nedeniyle süt, genellikle mide ekşimesi semptomlarını hafifletmenin bir yolu olarak lanse edilen başka bir ev ilacıdır. Başlangıçta yatıştırıcı gibi görünse de içerdiği yağ ve protein, süt sindirildiğinde mide ekşimesi semptomlarını daha da kötüleştirebilir. 

GÖRH teşhisi

Doktorunuz GÖRH olduğunuzdan şüpheleniyorsa, muayene yapacak ve yaşadığınız herhangi bir semptomu soracaktır.

Doktorunuz daha sonra sizi bir gastroenteroloğa yönlendirebilir veya aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli testleri kendisi yapabilir:

-Gezici 24 saat pH probu:Burundan yemek borusuna küçük bir tüp gönderilir. Tüpün ucundaki pH sensörü, yemek borusunun ne kadar asit maruz kaldığını ölçer ve verileri taşınabilir bir bilgisayara gönderir. Bir kişi bu tüple beraber yaklaşık 24 saat geçirir. Bu yöntem genellikle GÖRH teşhisi için “altın standart” olarak kabul edilir.

-Özofogram: Bir baryum solüsyonu içtikten sonra, üst sindirim sisteminizi incelemek için X-ray görüntüleme kullanılır.

-Üst endoskopi: İncelemek ve gerekirse bir doku örneği (biyopsi) toplamak için küçük bir kameraya sahip esnek bir tüp yemek borunuzdan içeri girer.

-Özofagus manometrisi: Yemek borusu kaslarınızın gücünü ölçmek için burundan yemek borunuzun içine esnek bir tüp geçirilir.

-Özofagus pH izleme: Vücudunuzdaki asidin birkaç gün içinde nasıl düzenlendiğini öğrenmek için yemek borunuza bir monitör yerleştirilir.

Bir teşhise ulaştıktan sonra, doktorunuz hangi müdahalelerin sizin için en uygun olduğuna ve ameliyatın bir seçenek olup olmadığına karar verecektir.

GÖRH için cerrahi

Çoğu durumda, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar GÖRH semptomlarını hafifletmek için yeterlidir. Ancak bazen ameliyat gerekir. Örneğin, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar tek başına semptomlarınızı durdurmadıysa doktorunuz ameliyat önerebilir.

GERD’yi tedavi etmek için, fundoplikasyon (midenizin üst kısmının yemek borunuzun etrafına dikildiği) ve bariatrik cerrahi (genellikle bir doktor GÖRH’nizin aşırı kilo nedeniyle artabileceği sonucuna vardığında önerilir ) dahil olmak üzere birden fazla ameliyat türü vardır.

GÖRH ve mide ekşimesi

Çoğu insan zaman zaman mide ekşimesi yaşar. Genel olarak bu mide ekşimesi endişe nedeni değildir. Mide ekşimesi ile GÖRH arasındaki farkı şu şekilde anlayabilirsiniz; haftada ikiden fazla mide ekşimesi ve özellikle kronik öksürük, göğüs ağrısı yaşıyorsanız GÖRH ile karşı karşıya olabilirsiniz.

GÖRH nedenleri

GÖRH’nin tek bir nedeni olmasa da, vücudunuzda – düzgün çalışmadığında – görülme olasılığını artırabilecek bir mekanizma vardır. Alt özofagus sfinkteri (LES), özofagusunuzun sonundaki dairesel bir kas bandıdır. Düzgün çalıştığında gevşer ve yutkunduğunuzda açılır. Daha sonra sıkılaşıp tekrar kapanır.

Asit reflü, LES’iniz düzgün bir şekilde sıkılmadığında veya kapanmadığında meydana gelir. Bu, midenizdeki sindirim sıvılarının ve diğer içeriğin yemek borunuza yükselmesine izin verir.

Diğer olası nedenler şunlardır:

-Hiatal herni: Bu, midenin bir kısmının diyaframın üzerinde göğüs bölgesine doğru hareket etmesidir. Diyafram tehlikeye girerse, LES’inizin işini doğru yapmama olasılığını artırabilir.

-Sık sık ağır öğünler yemek: Bu, midenin üst kısmının şişmesine neden olabilir. Bu şişkinlik bazen LES üzerinde yeterli baskı olmadığı ve düzgün kapanmadığı anlamına gelir.

-Ağır yemeklerden sonra çok erken yatmak: Bu ayrıca LES’in düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğundan, daha az baskı oluşturabilir ve bu durumda düzgün kapanmaz.

GÖRH için risk faktörleri

GÖRH’nin tek bir nedeni yoktur, yaşam tarzı seçimleri ve tanıyı daha olası hale getirebilecek bazı sağlık faktörleri vardır. Bunlar şunları içerir:

-Obezite ile yaşamak

-Hamile olmak

-Bağ dokusu bozukluğu ile yaşamak

-Sigara içmek

-Sık sık büyük öğünler yemek

-Yemekten kısa bir süre sonra sürekli uzanmak veya uyumak

-Derin yağda kızartılmış veya domates ürünleri gibi belirli yiyecek türlerini çok yemek

-Soda, kahve veya alkol gibi belirli içecek türlerini içmek

-Aspirin veya ibuprofen gibi çok sayıda nonsteroid antiinflamatuar ilaç (NSAIDS) kullanmak.

Alkol ve GÖRH

Alkol tüketimi ve GÖRH birçok çalışmada bağlantılıdır. Ne kadar çok alkol içerseniz GÖRH geliştirme olasılığınız o kadar yüksektir.

Bağlantı çok net olmasa da – alkol LES’i doğrudan etkiler mi, yoksa çok fazla alkol içen kişilerin GÖRH’ye yol açabilecek başka davranışları da var mı? – Belirgin olan şu ki, teşhis konduktan sonra alkol alımını sınırlamak veya tamamen durdurmak, semptomlarda bir miktar rahatlama sağlayabilir.

GÖRH tetikleyici yiyecekler

GÖRH teşhisi konan bazı kişiler, belirli yiyecek ve içeceklerin semptomlarını tetikleyebileceğini bulmuşlardır. Tetikleyiciler çok kişisel olsa da, rutin olarak diğerlerinden daha fazla tetikleyici olarak belirtilen birkaç yiyecek vardır:

-Yüksek yağlı yiyecekler (kızarmış yiyecekler ve hızlı yiyecekler gibi)

-Narenciye ve meyve suları

-Domates ve domates sosları

-Soğan

-Nane

-Kahve

-Soda

GÖRH ve diğer koşullar

GÖRH semptomları bazen birlikte yaşıyor olabileceğiniz diğer koşullar tarafından da şiddetlenebilir:

Anksiyete ve GÖRH

2015’te yayımlanan bir makaleye göre anksiyete, kaygı ve mide ekşimesi ile bağlanabilir. Birinin şiddeti arttığında, diğeri de artabilir. Mide ekşimesi veya GÖRH ile yaşayan bireylerin daha endişeli olmaları da mümkündür çünkü bu durumla yaşamak istemeyen semptomlar üretebilir.

Anksiyetenin semptomlarınızı daha da kötüleştirdiğinden şüpheleniyorsanız, hafifletmek için doktorunuzla konuşabilirsiniz.

Hamilelik ve GÖRH

Hamile kalmadan önce GÖRH geçirdiyseniz, belirtileriniz kötüleşebilir. Hamilelik sırasındaki hormonal değişiklikler yemek borunuzdaki kasların daha sık gevşemesine neden olabilir. Büyüyen bir fetüs de midenize baskı uygulayabilir. Bu, mide asidinin yemek borunuza girme riskini artırabilir.

Asit reflü tedavisinde kullanılan birçok ilacın hamilelik sırasında alınması herhangi bir sağlık sorununa yol açmaz. Ancak bazı durumlarda doktorunuz belirli antasitlerden veya diğer tedavilerden kaçınmanızı tavsiye edebilir.

Astım ve GÖRH

Astım ve GÖRH genellikle birlikte ortaya çıkar. Astım ve GÖRH arasındaki kesin ilişkiyi anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da GÖRH, astım semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Astımınız ve GÖRH’niz varsa, her iki durumu da iyi bir şekilde yönetebilmek oldukça  önemlidir.

Huzursuz Bağırsak Sendromu ve GÖRH

Huzursuz bağırsak sendromu (IBS), kalın bağırsağınızı etkileyebilecek bir durumdur. Yaygın semptomlar şunları içerir:

-Karın ağrısı

-Şişkinlik

-Kabızlık

-İshal

Biyomedikal veritabanı olan Pubmed’e göre GÖRH ile ilgili semptomlar, IBS’li kişilerde daha yaygındır. Hem IBS hem de GÖRH semptomlarınız varsa, doktorunuzla konuşun. Diyetinizde,  ilaçlarınızda veya diğer tedavilerinizde değişiklik önerebilir.

Bebeklerde GÖRH

Bebeklerin bazen yemek tükürmesi ve kusması normaldir. Ancak bebeğiniz sık sık yemek tükürüyorsa veya kusuyorsa GÖRH olabilir.

Bebeklerde GÖRH’nin diğer potansiyel belirtileri ve semptomları şunlardır:

-Yemeyi reddetme

-Yutma güçlüğü

-Öğürme veya boğulma

-Islak geğirme veya hıçkırık

-Beslenme sırasında veya sonrasında sinirlilik

-Beslenme sırasında veya sonrasında sırtlarının kavislenmesi

-Kilo kaybı veya zayıf büyüme

-Tekrarlayan öksürük veya pnömoni

-Uyku zorluğu

GÖRH’nin olası komplikasyonları

Çoğu insanda GÖRH ciddi komplikasyonlara neden olmaz. Ancak nadir durumlarda ciddi ve hatta yaşamı tehdit eden sağlık sorunlarına yol açabilir.

GÖRH’nin potansiyel komplikasyonları şunları içerir:

-Özofajit, mide öz suyunun yemek borunuzu tahriş etmesi

-Yemek borunuz daraldığında meydana gelen yemek borusu darlığı

-Barrett’s özofagusu astarında kalıcı değişiklikler

-Barrett’s özofagusu olan kişilerin küçük bir bölümünü etkileyen özofagus kanseri

-Diş minesi erozyonu, diş eti hastalığı veya diğer diş problemleri

Komplikasyon şansınızı azaltmak için GÖRH semptomlarını yönetmek ve tedavi etmek için adımlar atmak önemlidir.

Tedbirli Olun

Ara sıra mide ekşimesi yaşıyorsanız, yalnız değilsiniz. Bu ara sıra meydana gelen olayları OTC antiasitleri ile tedavi etmek ve yemekten sonra biraz uzanmak, beklemek gibi bazı yaşam tarzı değişiklikleri genellikle rahatlama sağlayabilir. Ancak haftada ikiden fazla mide ekşimesi yaşıyorsanız ve küçük yaşam tarzı değişiklikleri hiçbir şeyi düzeltmiyor gibi görünüyorsa, GÖRH ile karşı karşıya olabilirsiniz. OTC ilaçları, reçeteli ilaçlar ve hatta ameliyat, durumunuzun nerede olduğuna bağlı olarak seçeneklerdir.

Kalıcı mide ekşimesinin hayatınızı yaşamanıza engel olmasına izin vermeyin. GÖRH semptomlarınız olabileceğini düşünüyorsanız, doktorunuzla konuşun ^[1]healthline.com.