New York veya Roma büyüklüğünde bir alanı kaplayan devasa bir Antarktika buz sahanlığı okyanusa çöktü. Bilim adamları, bu olayın sonucunda önemli bir kısa süreli etki beklememekle birlikte, tarihsel olarak istikrarlı olarak bu bölgede eriyen buzulların gelecekte olacakların habercisi olabileceği konusunda uyarıyorlar.
Minnesota Üniversitesi buz bilimcisi Peter Neff, “Glenzer Conger buz rafı muhtemelen binlerce yıldır oradaydı ve bir daha asla orada olmayacak” dedi. Buz rafı 1970’lerden bu yana yavaş yavaş küçülürken, son zamanlarda hızlanan erime, bu ani ve beklenmedik çöküş ile sonuçlandı.
Transantarktik Sıradağları Antarktika’yı Doğu Antarktika ve Batı Antarktika olarak ikiye böler. Batı Antarktika’da buzullar doğudakinden daha kararsızdır, bu nedenle eriyen ve çöken buz rafları sıklıkla görülür. Bununla birlikte Doğu Antarktika Dünya gezegenindeki en soğuk ve en kurak yerlerden biridir. Bu nedenle orada buz rafı çöküşleri duyulmamıştır. AP’ye göre bu, insanlık tarihinde Doğu Antarktika’daki ilk büyük buz rafı çöküşü.
Buz rafı çöküşü, bölgede mevsime göre yüksek olan sıcaklıklar sırasında meydana geldi. Kıtanın doğu tarafında bulunan bir Antarktika araştırma tesisi olan Concordia İstasyonu, 18 Mart’ta -11.8 santigrat derece sıcaklık bildirdi; bu, istasyonda Mart ayında kaydedilen en fazla sıcaklık. Bu sıcaklık, mevsimsel ortalamalardan 40 derece daha sıcak. The Guardian’ın bir raporuna göre, mevsime bakarak normal olmayan bu yüksek sıcaklıklar bölge üzerinde ısıyı hapseden sıcak, nemli hava jeti olan “atmosferik bir nehir”in sonucudur. Bu nemin bir kısmı yağmur olarak bile çöktü.
Atmosferik nehirden gelen bu ısının çoğu muhtemelen Conger Buz Rafının altındaki su tarafından emildi. NASA gezegen bilimcisi Catherine Colello Walker, twitter’da yakın zamanda meydana gelen bir atmosferik nehir olayının taşıdığı ısının, bahsettiğimiz buz rafının ani çöküşüne katkıda bulunduğunu söyledi.
Büyük çöküş 15 Mart’ta meydana gelmesine rağmen, Scripps Oşinografi Enstitüsü’nde buzulbilim profesörü Helen Amanda Fricker’a göre, bu ay bölgedeki üç “parçalanma” olayının sadece ikincisiydi. Fricker, buz sahanlığının kırılıp yeni buzdağları doğurdukları için bu adla anılan buz parçalanması olaylarının, bir buz rafının doğal yaşam döngüsünün bir parçası olduğunu söyledi. Mevsimsel olmayan ısının artması nedeniyle, bilim adamlarının buz rafının parçalanması olayının iklim değişikliği ile ilişkisinin olma olasılığının araştırmaları gerekmektedir.
ABD Ulusal Buz Merkezi’ne göre, 7 Mart’ta başlayan buz parçalanma olayları birkaç buzdağı yarattı. Bunlardan biri olan C-37, 8 deniz mili uzunluğunda ve 3 deniz mili (14.8 x 5.6 kilometre) genişliğindedir.
Bilim adamları Conger Ice Shelf’in çöküşünün doğrudan bir sonucu olarak önemli bir sonuç beklemese de, bunun rahatsız edici bir eğilimin başlangıcı olabileceği konusunda uyarıyorlar. Buz rafları, buzulları ılık deniz suyundan izole ederken, Antarktika buzullarını erimeden korumak için bir tampon görevi görüyor. Doğu Antarktika’daki buzullar erirse, önümüzdeki on yıllarda deniz seviyesindeki yükselişin ana nedeni olabilirler [1]livescience.com.
Nasıl Atıf Yapılır:
[cite]
Kaynaklar ve İleri Okuma
| ↑1 | livescience.com |
|---|
