Bilim insanları, müzikal bir kütüphane oluşturmak üzerine çalışmalara başlamışlar. Ancak bu defa müzikal eserleri seslendirenler okyanus canlıları… Okyanusların derinliklerindeki bilinen veya keşfedilmeyi bekleyen sesleri kaydederek bir biyolojik ses kütüphanesi oluşturmayı planlıyorlar.
Bir çoğumuzun kulağı, kambur balinaların hüzünlü seslerine ya da katil balinaların gevezeliklerine aşinadır. Bunlar okyanusun en çok bilinen sesleri iken derinlerde yer alan minik bir deniz kestanesinin sesini daha önce hiç duydunuz mu? Ya da duyan kişilerle tanıştınız mı? Bir çoğunuzun hayır dediğini düşünüyorum. Çünkü deniz kestanesi gibi daha binlerce mütevazi deniz canlılarının, seslerinin gösterişten uzak olmaları ve okyanusun derinliklerinde yer almalarından dolayı, bugüne kadar mevcut teknolojilerle bu mümkün olamamıştı. Frontiers in Ecology and Evolution‘da yer alan makaleye göre, 9 ülkeden 17 araştırmacı, ses çıkarabilen sualtı canlıların çıkardığı sesleri kataloglamak, incelemek ve haritalamak için küresel bir sualtı biyolojik ses kütüphanesi oluşturarak bu gizemli sesleri bilime meraklı toplum ile buluşturmak istiyor.
“GLUBS” (Global Library of Underwater Biological Sounds) olarak adlandırılan bu biyolojik ses kütüphanesi, araştırmacıların değişen deniz ekosistemlerinde neler olup bittiğini takip etmelerine yardımcı olmak için akustik uzmanların ve yurttaş bilim insanlarının topladıkları sualtı seslerini de kütüphaneye dahil etmek istemektedirler. Bu amaçla yurttaş bilim insanlarının topladıkları verileri ses kütüphanesine yükleyebilmeleri için bir çeşit uygulama geliştirilmesi düşünülmektedir. Böylelikle bilime meraklı olan kişiler de yeni keşiflere çıkabilecekler.
Bu kütüphanenin amacı, bilinen seslerin kaynaklarıyla birlikte kaydedilmesi ve bilinmeyen, teşhise muhtaç seslerin de teşhis edilerek referanslarının veri portalı içerisine kaydedilmesidir. Araştırmacıların yükleyeceği sesler veya ses manzaraları veri portalının oluşmasını sağlayacaktır. Oluşturulan veri portalları ile de türlerin yayılış haritaları elde edilebilecek.
Ardından algılama algoritmaları için eğitim veri tabanı oluşturulacaktır. Düşünüldüğü tarzda bir veri portalı oluşturulduğunda, Shazam benzeri bir uygulama oluşturulması tasarlanmaktadır. Ses kaydı oynatıldığında; olası türlerin listesi, davranışları ve tahmini olarak canlının bize aktarmak istedikleri yorumlanabilecektir.
Proje hayata geçirildiğinde, sizde Okyanus Kütüphanesinden bir parça dinlemeye ne dersiniz? [1]phys.org
Nasıl Atıf Yapılır:
[cite]
