Boğaz Ağrısının Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Boğaz ağrısı nedir?

Boğaz ağrısı, tahriş veya çeşitli enfeksiyonların neden olduğu bir durumdur. Bazen boğaz ağrısında yanma, kuruma ve kaşındırma eşlik eder. Yutkundukça tarifi olmayan bir acı ile yüzleşiriz. Boğaz ağrısı, bir çok hastalıkta en sık görülen semptomlardan biridir. Her yıl boğaz ağrısı şikayeti ile 13 milyondan fazla insan sağlık merkezlerine başvurmaktadır. 

Boğaz ağrısı, boğazın etkilendiği kısmına göre türlere ayrılır:

• Farenjit, ağzın hemen arkasındaki alanı etkiler.
• Bademcik iltihabı, ağzın arkasındaki yumuşak doku olarak adlandırılan kısmın, şişmesi ve kızarmasıdır.
• Larenjit, halk arasında gırtlak ya da ses kutusu adı verilen larinksin iltihaplanması ya da tahrişini sonucunda meydana gelir.

Boğazınız ile ilgili bir rahatsızlığınızda yutkunduğunuzda veya konuştuğunuzda daha fazla boğazınız acıyabilir. Ayrıca boğazınızda veya bademciklerinizde kızarmalar da görülebilir. Bazen bademcikler üzerinde beyaz lekeler veya iri yaralar oluşabilir. Boğaz ağrısı ile birlikte, aşağıdaki belirtilere sahip olma ihtimaliniz çok yüksektir:

• Burun tıkanıklığı
• Burun akması
• Hapşırma
• Öksürük
• Ateş
• Titreme
• Boynunuzda şişmiş bezler
• Boğuk ses
• Vücut ağrıları
• Baş ağrısı
• Yutma güçlüğü
• İştah kaybı

Boğaz ağrısının 8 nedeni:

Boğaz ağrısının sonucunda enfeksiyonlardan tutun yaralanmalara kadar uzanan ciddi durumlar olabilir. İşte en yaygın sekiz boğaz ağrısı semptomları.

1. Soğuk algınlığı, grip ve diğer viral enfeksiyonlar:

Virüsler, boğaz ağrısının yaklaşık yüzde 90’ına neden olur. Boğaz ağrısına neden olan virüsler arasında:

• Soğuk algınlığı, grip, enfeksiyoz mononükleoz [Epstein-Barr virüsünün (EBV) neden olduğu tükürük yoluyla bulaşan bulaşıcı bir hastalık], kızamık, suçiçeği ve kabakulak virüsleri 

2. Streptokok farenjiti ya da strep boğaz ağrısı ve diğer bakteriyel enfeksiyonlar:

Bakteriyel enfeksiyonlar da boğaz ağrısına neden olabilir. En yaygın olanı, A grubu Streptococcus (Streptokok) bakterilerinin neden olduğu boğaz ve bademcik enfeksiyonu olan strep boğaz ağrılarıdır. Strep boğaz ağrısı, çocuklarda boğaz ağrısı vakalarının yaklaşık yüzde 40’ına neden olur. Bademcik iltihabı, gonore ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar da boğaz ağrısına neden olabilir.

3. Alerjiler

Bağışıklık sistemi polen, çimen ve evcil hayvan tüyü gibi alerji tetikleyicilerine tepki verdiğinde, burun tıkanıklığı, göz yaşarmaları, hapşırma ve boğaz tahrişi gibi semptomlara neden olan kimyasallar salgılardır. Burundaki aşırı mukus boğazın arkasına damlayabilir. Buna postnazal akıntı denir ve boğazı tahriş edebilir.

4. Kuru hava

Kuru hava, ağız ve boğazdaki nemi emebilir ve boğazda kuru ve cızırtılı hissettmeye neden olabilir. Hava ısıtıcı çalışırken kış aylarında kurur.

5. Duman, kimyasallar ve diğer tahriş edici maddeler

Çevredeki birçok farklı kimyasal ve diğer maddeler boğazı tahriş eder, örneğin:

• Sigara ve diğer tütün dumanı
• Hava kirliliği
• Temizlik ürünleri ve diğer kimyasallar

6. Yaralanma

Boyuna darbe veya kesik gibi herhangi bir yaralanma boğazda ağrıya neden olabilir. Boğazınıza bir parça yiyecek sıkışması da boğazınızı tahriş edebilir.

Tekrarlanan kullanımlar, boğazdaki ses tellerini ve kasları zorlar. Bağırdıktan, yüksek sesle konuştuktan veya uzun süre şarkı söyledikten sonra boğaz ağrınız olabilir. Boğaz ağrısı, genellikle bağırmak zorunda kalan fitness eğitmenleri ve öğretmenlerin arasında yaygın bir şikayettir.

7. Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH)

Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH), mideden gelen asidin yemek borusuna, yani yiyecekleri ağızdan mideye taşıyan tüpe geri dönmesine verilen isimdir. Asit, yemek borusunu ve boğazı yakar, mide ekşimesi ve reflü gibi semptomlara neden olur (boğazınıza asit regürjitasyonu).

Boğaz ağrısı için ev ilaçları:

Çoğu boğaz ağrısını evde tedavi edebilirsiniz. Bağışıklık sisteminize enfeksiyonla savaşma şansı vermek için bol bol dinlenmelisiniz.

Boğaz ağrısını gidermek için:

• Ilık su ve 1/2 ila 1 çay kaşığı tuz karışımıyla gargara yapın.
• Ballı sıcak çay, çorba veya limonlu ılık su gibi boğazı rahatlatan ılık sıvılar için. Bitkisel çaylar özellikle boğaz ağrısını yatıştırır
• Bir parça sert şeker veya pastil emin.
• Havaya nem eklemek için soğuk buharlı nemlendiriciyi açın.
• Boğazınız iyileşene kadar sesinizi dinlendirin.

Ne zaman doktora gidilmeli?

Viral bir enfeksiyonun neden olduğu boğaz ağrıları genellikle iki ila yedi gün içinde kendiliğinden iyileşir. Yine de bazı nedenlerden dolayı oluşan boğaz ağrılarının tedavi edilmesi gerekir. Bu potansiyel olan ciddi semptomlardan herhangi birine sahipseniz hemen doktora gitmelisiniz:

• Şiddetli boğaz ağrısı
• Yutma güçlüğü
• Nefes almada zorluk veya nefes aldığınızda ağrı
• Ağzınızı açmada zorluk yaşıyorsanız
• Eklemleriniz ağrıyor ise 
• 38 derece ve daha yüksek bir ateşiniz varsa
• Boynunuz ağrıyorsa veya kasılıyorsa
• Kulak ağrısı
• Tükürüğünüzde veya balgamınızda kan varsa
• Bir haftadan uzun süreli boğaz ağrınız varsa

Boğaz ağrısı nasıl teşhis edilir?

Muayene sırasında doktor belirtilerinizi soracaktır ve boğazınızın arkasını kızarıklık, şişme ve beyaz lekeler açısından kontrol etmek için bir ışık kullanacaktır. Doktor, şişmiş bezlerinizin olup olmadığını görmek için boynunuzun kenarlarına da baskı uygulayabilir. Doktor strep boğazınız olduğundan şüphelenirse, teşhis için boğaz kültürü alınır. Doktor boğazınızın arkasından bir çubukla geçecek ve strep boğaz bakterilerini test etmek için bir örnek toplayacaktır. Hızlı bir strep testi ile doktor sonuçları dakikalar içinde görecektir.

Teşhisi doğrulamak için numune test edilmek üzere bir laboratuvara gönderilecektir. Bir laboratuvar testi bir ila iki gün sürer, ancak kesin olarak strep boğazınızın olduğunu veya olmadığını göstermektedir.

Bazen boğaz ağrınızın nedenini bulmak için daha fazla teste ihtiyacınız olabilir. Bu durumda Kulak burun boğaz (KBB) uzmanına görünebilirsiniz.

Boğaz ağrısında kullanılabilecek ilaçlar

Boğaz ağrısını hafifletmek veya altta yatan nedeni tedavi etmek için kullanabilirsiniz.

Boğaz ağrısını hafifleten reçetesiz satılan ilaçlar şunları içerir:

• Asetaminofen (Parasetamol), İbuprofen etken maddeli ilaçlar ve aspirin. Ancak Reye sendromu adı verilen nadir fakat ciddi bir durumla bağlantılı olduğu için çocuklara ve gençlere aspirin verilmemelidir. 

Doğrudan boğaz ağrısı üzerinde etkili olan bu tedavilerden birini veya birkaçını da kullanabilirsiniz:

• Fenol gibi uyuşturan bir antiseptik, mentol veya okaliptüs gibi bir serinletici bileşen içeren bir boğaz spreyi
• Boğaz pastilleri
• Öksürük şurubu

Kırmızı karağaç kabuğu(Ulmus rubra), hatmi ve meyan kökleri içeren bitki çayları da boğaz ağrısını hafifletebilir. 

Mide asidini azaltan ilaçlar, GÖRH’nin neden olduğu boğaz ağrısına yardımcı olabilir. 

Antibiyotik hakkında şunları da bilmelisiniz

Antibiyotikler, boğaz ağrısı gibi bakterilerin neden olduğu enfeksiyonları tedavi eder. Ancak viral enfeksiyonları tedavi edemez. Zatürre, bronşit ve romatizmal ateş gibi daha ciddi komplikasyonları önlemek için boğaz ağrısını antibiyotiklerle tedavi etmeniz gerekmektedir. Doktorlar genellikle yaklaşık 10 gün süren bir antibiyotik tedavisi verirler. Kendinizi daha iyi hissetmeye başlasanız bile bir antibiyotiği kullanmaya başladıktan sonra çok erken bırakmak bazı bakterileri canlı bırakabilir ve bu da sizi tekrar hasta edebilir^[1]healthline.com.